مهمتر از آن که برند شما به کجا می رود آن است که در کجا قرار دارد. یکی از راهکارهای مشهور و موثر تحلیل وضعیتمان در بازار، روش سوات (SWOT) نام دارد که مخفف چهار کلمه ی قدرت (strength) ، ضعف (weakness)، فرصت (opportunity) و تهدید (threat) در زبان انگلیسی است. نقاط قوت و نقاط ضعف مفهومی درون سازمانی دارند و فرصت ها و تهدیدها موضوعاتی مهم در خارج سازمان است.با نوشتن صحیح و دقیق این ۴ پارامتر و تحلیل درست آن ها با یکدیگر راهبردهای استراتژیک مهمی را برای برند به دست می آوریم.
نقاط قوت و ضعف
مورد نخست، نقاط قوت است که در مدل SWOT برای تحلیل گران برند اهمیت بسیار دارد زیرا برند ها را باید روی نقاط قوت سازمان ایجاد نمود . فقط کافی است به آنچه می خواهیم به آن برسیم دقت کنیم. گاهی اوقات رسمیت و تمرکز بالای یک شرکت برای رسیدن به هدفی مشخص و ساخت یک برند نقطه ی قوت است. گاهی نیز دقیقا برعکس انعطاف پذیری نقطهی قوت و بدرد بخوری برای برند ما محسوب می شود. در نقاط قوت برند تقلید نکنید و باید دقیقا به چیزهایی توجه کنید که نقاط قوت برند شما محسوب می شوند.
نقاط ضعف نیز معمولا در این گونه تحلیل ها تعدادش کم میشود. گاهی علاقه ای نداریم به آنها فکر کنیم و پیدایشان هم نمی کنیم. ولی بررسی دقیق آن ها می تواند راهکارهای اثر بخشی برای برندسازان به همراه داشته باشد.
فرصت ها و تهدید ها
همان طور که پیش تر گفته شد این دو پارامتر در راهکار SWOT برون سازمانی هستند. بررسی این موارد تاثیر مهمی بر خلق هویت برند ایفا می کند. اینکه رقبای ما از چه معایبی رنج می برند،و یا بر چه نقاط قوتی شکل گرفته اند، اینکه در چه شرایط سیاسی، اقتصادی و … قرار گرفته ایم و بررسی دقیق همه این موارد می تواند نقشه مشخصی از فرصت ها و تهدید ها به ما نشان دهند. اینکه رقیب شما چه نقاط دردی را برای مخاطبانش ایجاد میکند فرصتی است برای برند شما تا بتواند با پوشش آن جایگاهی مورد قبول در اذهان ایجاد کند. همچنین این مفهوم می تواند در خلق هویت بصری برند از جمله تصویر برند و طراحی لوگو آن نیز راه گشا باشد.
بخش مهم دیگری که در شناسایی خودمان اهمیت دارد، شناسایی جایگاهمان نسبت به رقباست. این بخش از چند جهت قابل بررسی است. فقط فراموش نکنیم انچه در برند سازی مهم تر است جایگاه ما در ذهن مشتری است.
جایگاه سازی برند به تمام فعالیت های که باعث می شود یک برند برای محصول یا تصویر خود در ذهن مشتریان مورد نظرش جای ویژه ای باز کند و خود را از رقبا متمایز سازد گفته می شود
جایگاه سازی یک مفهوم انقلابی در بازاریابی بود که در سال ۱۹۸۱ توسط ال ریس و جک تروت ارائه شد. انان جایگاه سازی را به صورت چارچوبی در نظر گرفتند که شرکت ها بر اساس ان برندشان را خلق می کنند و خود را در اذهان مشتریان متمایز می سازند. برای متمایز بودن به یک ایده ی جدید نیاز دارید و گاهی هم می توان یک ایده ی قدیمی را به یک بازار جدید ارائه داد.
دهانشویه SCOPE نمونه ای کاربردی از درک درست SWOT
یکی از قویترین برنامه های پراکتر اند گمبل، برنامه ای است که برای دهانشویه اسکوپ طراحی کرد.پراکتر اند گمبل از دو کلمه برای بازسازی جایگاه لیسترین رقیب استفاده نمود: نفس جادویی
همین دو کلمه برای بی اثر کردن شعار بسیار موفق لیسترین که می گفت : دو بار در روز، طعمی که از آن متنفرید کافی بود. حمله اسکوپ چند امتیاز از سهم رهبری لیسترین در بازار کم کرد و جایگاه محکمی بعد از لیسترین برای اسکوپ ایجاد نمود. پراکتر اند گمبل بر خلاف باور عمومی نسبت به دهان شویه ها عمل کرد و دهان شویه ای را روانه بازار نمود که طعم خوبی داشت.
این نمونه خوبی از بررسی دقیق مدل SWOT است که شرکت پراکتر اند گمبل نقاط قوت برند خود را بر روی فرصت موجود در بازار بنا نهاد.